Jan Spijker is psychiater bij het Expertisecentrum Depressie en bijzonder hoogleraar bij de Radboud Universiteit in Nijmegen.

Hij is betrokken bij onderzoek naar heel veel interventies die kunnen helpen om te herstellen bij depressie, zowel psychologische zoals mindfulness, cognitieve bias modificatie maar ook biologische als repeterende
transcraniele magnetische stimulatie en ketamine. De gedachte erachter is dat depressies heel
heterogeen zijn en dat er meerdere aangrijpingspunten zijn om depressies te verbeteren.

Sporten is er ook een van. We weten al wel dat actief sporten helpt om minder depressief te zijn maar
we weten nog niet zo goed hoe je deze interventie nu op een goede manier in de behandelpraktijk moet
inzetten. Ik ben dan ook heel blij dat we deze studie nu met onze partners van Radboudumc en GGNet
kunnen uitvoeren en hoop dat we aan het einde van de studie heel goed weten hoe we ervoor zorgen dat
sporten een integraal onderdeel van een depressie behandeling is.

Janna werkt als universitair docente en senior onderzoeker bij Pro Persona en het Radboudumc.

Mijn interesse in onderzoek naar sporten is ontstaan toen ik een tijdje in Austin (Texas, VS) werkte en daar zag hoe ze sporten als behandeling bij angst, depressie en verslaving gebruiken. Het klinkt zo simpel: ga sporten en behandel zo zelf je depressie. Maar zo simpel is het natuurlijk niet. Ook al weten we uit onderzoek dat sporten even goed werkt als antidepressieve medicatie of psychologische behandeling, het is voor veel mensen lastig om te starten met sporten. En het is al vaak nog lastiger om te blijven sporten.

Wat ik zo mooi vind aan ons onderzoek is dat we kennis uit de wetenschap inzetten om mensen te helpen te gaan en blijven sporten en zo zelf iets tegen hun depressieve klachten te doen.

Zelf sport ik graag. Ik loop hard en doe pilates. Vroeger heb ik ook intensief gebokst. Ook al vind ik sporten heel fijn, ik moet mezelf ook vaak dwingen te gaan. De sportkleren klaarleggen en met mensen afspreken helpt mij daarbij. Daarbij is alleen al naar buiten gaan met mijn zoontjes een manier om lekker te bewegen. En achter een peuter op een loopfietsje aanrennen is zelfs wel echt sporten te noemen…

Jasper is professor aan de Universiteit van Texas, Austin. In zijn onderzoek richt Jasper zich op het verbeteren van behandelingen voor verschillende psychische stoornissen. Jasper is zelf een enthousiaste sporter en sporten komt als behandeling ook telkens in zijn onderzoek terug.

Als psycholoog heb ik vaak interoceptive exposure toegepast bij cliënten met een paniekstoornis. Hierbij worden zij blootgesteld aan lichamelijke sensaties zodat de angst die deze sensaties oproepen kan uitdoven. Zo laat je iemand de trap oplopen om zo de hartslag omhoog te brengen. Toen dacht ik: je kunt net zo goed sporten voorschrijven als behandeling. Hierbij worden de sensaties ook opgeroepen net als in de behandeling. Sporten is veel makkelijker voor te schrijven dan cognitieve gedragstherapie, omdat je hier niet per se een psycholoog voor nodig hebt. Zo begon mijn passie voor sportonderzoek en inmiddels zetten we sporten in als behandeling voor allerlei psychische klachten zoals angst, dwang, depressie of verslaving.

Michèle is de coördinerend onderzoekster van het Sporten Versterkt onderzoek, en gaat op het onderwerp promoveren.

Tijdens de bachelor opleiding Psychologie heeft Michèle vastgesteld dat een groep mensen met psychische klachten door de huidige behandelmethoden niet voldoende geholpen kan worden. Hierdoor is zij gefascineerd geraakt met de individuele verschillen. Wat maakt dat de ene cliënt beter wordt en de ander niet? En hoe kunnen we nieuwe behandelingen aanbieden die rekening houden met deze verschillen?

Onderzoek naar sporten als behandeling voor depressie sluit hier mooi bij aan. Sporten is veel praktischer dan psychologische interventies en iets wat je na een afgesloten behandeling kan blijven doen. Daarnaast heeft het vergeleken met medicatie geen bijwerkingen en ook nog een positief effect op de gezondheid in het algemeen. Echter zijn er nog veel vragen onbeantwoord zoals hoe we depressieve cliënten kunnen motiveren om te sporten? En ho werkt sporten als behandeling eigenlijk? In haar promotieonderzoek hoopt zij deze vragen te kunnen beantwoorden.

Mina werkt als onderzoeksmedewerker voor Pro Persona, en benadert cliënten voor het Sporten Versterkt onderzoek. Zij legt uit waar het onderzoek over gaat, plaat de sportsessies en onderhoudt het contact met de deelnemer. Momenteel is Mina voornamelijk bezig met de coödinatie van de vragenlijsten die voor het onderzoek verstuurd worden, en helpt zij de deelnemers herinneren aan het invullen van de vragenlijsten.

In 2019 is Mina afgestudeerd als Toegepaste Psycholoog en sindsdien ook werkzaam bij Pro Persona als onderzoeksmedewerkster. Zij is 36 uur per week werkzaam op verschillende onderzoeken, waaronder het Sporten Versterkt onderzoek. Hier besteed zij acht uur in de week aan. Mina is sinds de start van het Sporten Versterkt onderzoek betrokken en tot oktober actief betrokken geweest in het benaderen van cliënten voor dit onderzoek. Momenteel is zij voornamelijk bezig met de coördinatie van de vragenlijsten die voor Sporten Versterkt verstuurd worden en helpt zij herinneren de vragenlijsten in te vullen.

Mina vertelt: “Ik vind het erg mooi om te zien dat door het in beweging zetten van ons eigen lichaam, wij een positief effect kunnen creëren op onze stemming. Met de maatregelen van de afgelopen maanden om de verspreiding van het coronavirus te beperken, is het soms een uitdaging geweest om in beweging te blijven. Zo ben ik zelf veel gaan wandelen in het bos. Ik ben een natuurliefhebber, dus naast dat ik in beweging ben, geniet ik tegelijk van het prachtige uitzicht.”

Haar hoop is dat wij door het onderzoek straks mensen met een depressie kunnen helpen om, op een natuurlijke manier, een effectievere behandeling aan te bieden. Uiteraard met dank aan alle deelnemers die meedoen aan Sporten Versterkt!

Merve is in 2021 afgestudeerd als Toegepaste psycholoog aan de HAN in Nijmegen. Sinds 2018 is zij werkzaam als onderzoeksmedewerkster bij Pro Persona en werkt zij mee aan verschillende onderzoeken. Sinds juni 2021 neemt Merve de telefonische interviews af in het Sporten Versterkt onderzoek.

”Het werk als onderzoeksmederwerkster kan erg afwisselend zijn. Naast onderzoekstaken spreek en zie ik veel verschillende mensen waaruit ik veel energie haal. In de toekomst zou ik mij dan ook graag meer willen verdiepen in het doen van onderzoek en het behandelen van mensen. Daarom begin ik binnenkort met de premaster Gezondheidspsychologie.

Wat onderzoek zo ontzettend leuk maakt is dat we nieuwe inzichten krijgen om patiënten beter te kunnen voorlichten en te behandelen. Het zou bijvoorbeeld fantastisch zijn als het Sporten Versterkt onderzoek zou aantonen dat sporten kan helpen om beter van depressieve klachten af te komen, toch?

Ik ben blij dat ik mee kan helpen om hier antwoord op te geven! Zelf blijf ik in beweging door hard te lopen en probeer ik elke dag 10.000 stappen te halen. Sinds mei 2021 heb ik een hond en dit zorgt er ook voor dat ik vaker ga wandelen.
Bewegen geeft mij meer energie en zorgt ervoor dat ik mij beter voel. Op dagen dat ik weinig motivatie heb, wandel ik samen met mijn zus of vriendinnen.”